De uitdagingen des levens overwinnen en doorgaan, in plaats van direct doorgaan.
Omgaan met tegenslagen kan voor hoogsensitieven een uitputtingsslag zijn. Wij voelen emoties zo intens, dat wanneer we nederlagen of pech ervaren, het ons in onze kern kan raken. Maar de beste strategie voor HSP’s om met de moeilijkheden van het leven om te gaan is juist om onze unieke sensitieve karaktertrekken te gebruiken.
Iedereen voelt zich geschokt, boos, van streek en heeft nog een hele reeks andere emoties wanneer zij hun baan verliezen, een relatie eindigt, wanneer een geliefde heengaat of wanneer we onze persoonlijke doelen niet te kunnen blijken halen. Maar voor HSP’s kan een verandering van een schema ons al overhoop halen. Pearl Buck, Nobelprijswinnaar én HSP, schreef dat voor sensitieve personen
“een aanraking een klap, een geluid lawaai, pech een tragedie, plezier extase, een vriend een geliefde, een geliefde God en mislukking de dood” zijn.
Voor veel mensen lijkt het antwoord in extremen te liggen. Ze reageren op moeilijke situaties door zich terug te trekken, door volledig lamgeslagen te zijn, door op te geven of depressief te worden vanwege het verlies van alles waar ze op hoopten omdat ze de motivatie niet meer hebben om door te gaan. Aan de andere kant doen veel mensen juist het tegenovergestelde en reageren op tegenslagen door hun schema overvol te maken, te gaan reizen, van baan te veranderen, naar een andere stad te verhuizen, nieuwe hobbies te beginnen om maar te proberen zo druk mogelijk te blijven zodat ze daarmee de echte uitdaging, hun gevoelens onder ogen komen, kunnen vermijden.
Het moeilijkste van omgaan met negatieve ervaringen is de gevoelens die ze teweeg brengen. De pijn, het verdriet, het schuldgevoel, de schaamte, de afwijzing, de vernedering en het gevoel van verlies kunnen zo overweldigend zijn dat we bang zijn dat het ons zal vernietigen. Onze gevoelens verbergen, teleurstellingen proberen te voorkomen, doen alsof het goed gaat zijn allemaal manieren om de pijn die we echt voelen op afstand te houden zodat het niet zoveel pijn doet.
Jammer genoeg werken vermijdende strategieën nooit lang. Pijnlijke gevoelens hebben juist de neiging om te vergroten hoe meer je ze probeert te vermijden en je hebt op den duur steeds meer tijd en energie nodig om de gevoelens te onderdrukken. Het is te vergelijken met het alsmaar uitstellen van huishoudelijk werk; tegen jezelf zeggen dat je de tijdschrijften en kranten volgende week wel zult opruimen omdat je het niet kunt opbrengen om het nu te doen, maar het wordt juist een steeds grotere rommel totdat je huis uitpuilt van de troep. Bij gevoelens werkt het net zo. Ze nemen je over zodra je er geen aandacht aan schenkt.
Wanneer we geconfronteerd worden met iets pijnlijks is onze eerste reactie vaak om de echte gevoelens erover te verbergen. We willen ons dapper voordoen zodat we niet overkomen alsof we het zwaar hebben. We zijn meer bezorgd om hoe anderen ons zien dan om ons eigen welzijn. Ik hoorde een keer een verhaal over een man die ontslagen was en die bij thuiskomst met zijn vrouw samen een fles champagne opende omdat ze geloofden dat hierdoor juist iets beters voorbij zou komen. Hij kreeg inderdaad een andere baan, maar het is alsnog belangrijk om jezelf tijd te geven om een verlies te rouwen. Er is vaak zoveel druk om ‘gewoon door te gaan’ dat we onze gevoelens onderdrukken in de haast om door te gaan en die gaan nooit meer weg. Ze blijven onder de oppervlakte actief en, net als met troep in huis, krijgen invloed op elk aspect van je leven.
Dit is hoe je zou moeten omgaan met tegenslagen, met iets dat je van streek maakt en met de pijnlijke gevoelens die het tot gevolg heeft, op zo’n manier dat het je dichter brengt bij waar je echt wilt zijn:
1. Om te beginnen, reageer niet. Wees lief voor jezelf. Laat jezelf voelen wat het ook is dat je voelt. Haast je niet met je weer goed willen voelen. Geef jezelf de tijd om erover na te denken. HSP’s hebben tijd nodig om informatie te verwerken, de schok te absorberen, na te denken en te analyseren. Het is helemaal prima om een tijdje alleen maar te zitten en uit het raam te staren als er iets schokkends gebeurd is.
2. Terwijl sensitieve mensen zich overspoeld kunnen voelen door gevoelens, hebben we ook de mogelijkheid om ze te uiten, wat juist de sleutel is tot omgaan met moeilijke situaties. Huil, schreeuw en praat over je gevoelens, je boosheid, je frustratie, je pijn, je spijt en schaamte met iemand die je vertrouwt. Schrijf over je gevoel in een dagboek. Gebruik je natuurlijke creativiteit om je gevoel te uiten in schrijven, kunst, muziek, dans of drama. Probeer uit te vogelen wat je precies voelt. Ben je echt boos dat je je baan kwijt bent of ben je ook teleurgesteld in jezelf? Voel je je gekwetst dat je ex je verlaten heeft of ben je misschien boos op jezelf dat je bij hem bent gebleven? Hoe duidelijker en eerlijker je tegenover jezelf bent over je gevoelens, hoe eerder je erover heen zal zijn. Zodra je ze herkent, erkent en uit, zullen ze uit je hoofd en je hart weggaan en beginnen te verdwijnen. Het uiten van je gevoelens over een tragische gebeurtenis zou een fase moeten zijn. Kijk uit dat je ook weer niet blijft hangen in zelfmedelijden.
3. Als je jezelf de tijd en ruimte hebt gegeven om je gevoelens te erkennen en te uiten, gebruik dan je nadenkende HSP-geest om van de ervaring te leren. Wat het ook is, er is altijd wel een soort inzicht dat je kunt verkrijgen over jezelf, je leven of een bepaalde situatie. Misschien ben je je baan kwijt geraakt omdat je te controlerend was of je relatie eindigde omdat je bang was om pijn gedaan te worden. Het herkennen van deze waarheden is niet makkelijk. Dat is ook waarom mensen gevoelens proberen te vermijden. Maar ze onder ogen zien zorgt er voor dat je je beter gaat voelen, dat je leert omgaan met je eigen valkuilen en dat je door gaat op een gezonde, open en eerlijke manier, vrij van spijt, bitterheid en emotionele bagage.
4. Op een gegeven moment, wanneer je het gevoel hebt dat je er alles over geschreven, gezegd en gehuild hebt, zal de ervaring vervagen naar je verleden terwijl jij je weg vervolgt in de toekomst. Door je gevoelens te uiten en te leren van het leven zal deze voortgang natuurlijk plaastvinden. De volgende stap zet je zelf. Wanneer je je gevoelens onder ogen hebt gezien, om je verlies hebt getreurd en misschien nog iets geleerd hebt, kan je actie gaan ondernemen. Als de wreedheid en oneerlijkheid van het leven jou het gevoel geven dat je een slachtoffer bent is dit de tijd om te beslissen wat je je daaraan wilt doen. Het is jouw keuze. Misschien was die baan, die relatie of die stad wel helemaal niet goed voor jou. Misschien wil je eigenlijk iets anders, iets beters. Iets dat ervoor kan zorgen dat je jezelf kan zijn.
Laat het leven je niet onderuit halen. Besluit zelf wat je wilt, wat goed is voor jou, en neem een stap in die richting. In de woorden van schrijver Henry David Thoreau,
‘Jaag zelfverzekerd je dromen na. Leef het leven waar je over fantaseert’.
BRON